Zatürre, 2021 yılında Covid-19 salgınıyla birlikte dünya genelinde 10 milyondan fazla insanın hayatını kaybetmesine yol açtı. Bu durum, diğer ölüm nedenlerini, hatta kalp hastalıklarını bile geride bıraktı. 2009'da Global Coalition Against Child Pneumonia (Çocuk Zatürresine Karşı Küresel Koalisyon) tarafından ilk kez "Dünya Pnömoni Günü" olarak ilan edildi. Türk Toraks Derneği'nden Prof. Dr. Cantürk Taşçı ve Doç. Dr. Ezgi Demirdöğen, 12 Kasım'da gerçekleştirilen etkinlik kapsamında önemli açıklamalarda bulundu.
Zatürre, Diğer Tüm Ölüm Nedenlerinden Daha Fazla Hayatı Kaybettirdi
Zatürre, halk arasında yaygın olarak bilinen adıyla pnömoni, akciğer dokusunun çeşitli mikroorganizmalar tarafından iltihaplanması sonucu meydana gelir. Pnömoni genellikle bakterilerin yanı sıra virüsler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar tarafından tetiklenebilir. Pnömoni, dünya genelinde hastane başvurularının, tedavi maliyetlerinin, iş ve okul günü kayıplarının ve ölümlerin büyük bir kısmından sorumludur.
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, 2021 yılında Covid-19 global olarak ölümlere en fazla sebep olan ikinci hastalık olurken, pnömoni ise 2.5 milyon ölümle beşinci sırada yer almaktadır. Solunum yolu enfeksiyonları arasında en tehlikeli olanlardan biri pnömonidir ve Covid-19 ile birlikte, diğer tüm sebeplerin ötesinde daha fazla ölüme neden olmuştur.
İklim Değişikliği Pnömoni Riskini Artırıyor
İklim değişikliğinin etkileri giderek artarken, birçok hastalığın şiddeti ve yayılma sıklığı da artmaktadır. Türk Toraks Derneği Solunum Sistemi Enfeksiyonları Çalışma Grubu Sekreteri Doç. Dr. Ezgi Demirdöğen'e göre, iklim değişikliği solunum yolu hastalıklarının yükünü artırırken, solunum yolu enfeksiyonu salgın riskini de artırmaktadır.
Pnömoni, milyonlarca insanı enfeksiyon ve ölüm riskiyle karşı karşıya bırakan ciddi bir tehdit olmaya devam etmektedir. Bu hastalıktan en fazla etkilenen gruplar arasında ileri yaşta yetişkinler ve çocuklar bulunmaktadır. Özellikle 65 yaş ve üstü yetişkinler başta olmak üzere risk altındaki gruplar için pnömokok aşısının hayati önem taşıdığı vurgulanmaktadır. Aşı oranlarının düşük olduğu bölgelerde, yetersiz beslenme ve kirli yakıtların kullanılması özellikle çocukları savunmasız hale getirir.
Benzer şekilde, dış ortam hava kirliliğiyle karşı karşıya kalan yaşlılar da risk altındadır. 50 yaş üstü yetişkinler arasında yaklaşık bir buçuk milyon pnömoni ölümünden neredeyse yarısının hava kirliliği ve sigara kullanımıyla ilişkilendirilebileceği belirtilmektedir. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)